Dinsdagavond 27 juni 2023 heeft de TeldersStichting Anna Stilz verwelkomd voor de TeldersLezing. Zij is professor politicologie aan Princeton University en tijdens deze lezing is zij ingegaan op vraagstukken rondom migratie en soevereiniteit als gevolg van klimaatverandering. Uit onderzoek blijkt dat dertig procent van de aarde niet meer voor mensen bewoonbaar zal zijn door het stijgen van de temperatuur. Als gevolg hiervan zullen mensen niet alleen de plek waar ze wonen moeten verlaten, maar ook hun karakteristieke manier van leven, die gevormd is door hun leefomgeving, moeten opgeven. Om de onafhankelijkheid van mensen te waarborgen en het recht van zelfbeschikking te behouden rondom de behandeling van dergelijke vraagstukken heeft Stilz een nieuwe theorie ontwikkeld aangaande territoriale soevereiniteit. Hiervoor heeft zij inspiratie geput uit de ideeën van Immanuel Kant. Kant gaat er in zijn theorie vanuit dat ieder mens, inherent aan het mens zijn, recht heeft op een stukje aarde en dit recht in gelijkwaardigheid mag uitoefenen tegenover een ander. Stilz gaat er daarbij vanuit dat het recht op zelfbeschikking een morele waarde is waarop de wereldorde gebaseerd dient te worden. Op deze gronden verdedigt zij de territoriale soevereiniteit en de indeling van de wereld op basis van staten. Deze visie staat tegenover de ‘cosmopolieten’ die pleiten voor bijvoorbeeld een wereldfederatie of zelfs een wereldregering. De veranderingen in het klimaat bemoeilijken wel de uitoefening van dit recht. Om er toch voor te zorgen dat ieder mens op een gelijkwaardige manier gebruik kan maken van zijn stukje aarde stelt Stilz voor om een belasting in te voeren ten behoeve van mensen die hun leefgebied door klimaatverandering moeten opgeven of hun manier van leven drastisch moeten aanpassen om te kunnen overleveren. De belasting zal geheven worden op basis van een multilateraal verdrag en zal worden opgebracht naar evenredigheid door de staten die hebben bijgedragen aan klimaatverandering. Staten die niet partij zijn bij het verdrag maar wel hebben bijgedragen aan klimaatverandering kunnen in haar ogen bestraft worden door middel van sancties. Met de opbrengsten uit deze belasting kunnen slachtoffers van klimaatverandering aanpassingen maken in hun leven, zodat zij kunnen omgaan met de gevolgen van klimaatverandering. Op deze manier behouden mensen het recht op zelfbeschikking en de onafhankelijkheid om zelf te kiezen hoe om te gaan met veranderingen. Na de lezing ontstond een levendig debat met de belangstellenden. Hieruit bleek dat de door Stilz aanbevolen oplossingen door (nog?) niet iedereen in de zaal als moreel wenselijk of als haalbaar worden gezien.
