In 2020 was het 75 jaar geleden dat professor Telders in gevangenschap overleed, na zijn verzet tegen de Duitse bezetter. Reden voor de TeldersStichting en de leden van het TeldersDispuut te Leiden ter nagedachtenis van Telders een symposium te organiseren, alsmede een bundel over leven en werk van Telders te presenteren, te weten ‘Ben Telders: Moedig, strijdbaar en onverzettelijk’. Het symposium is meermaals uitgesteld wegens corona, maar kon ditmaal gelukkig doorgang vinden in het Academiegebouw te Leiden op zaterdag 4 april 2022. Rond het middaguur werd voor genodigden het naambord van Telders in het voormalig Klein Auditorium van het Academiegebouw onthuld. Voormalig, omdat deze zaal nu de naam Telders Auditorium draagt. Vervolgens ving het inhoudelijke programma van de dag aan in het Groot Auditorium. De dagvoorzitter Ida van Veldhuizen heette iedereen van harte welkom en was verheugd dat het symposium dan eindelijk na twee jaar plaatsvond. Daarna kregen diverse sprekers gelegenheid een openingswoord te houden. Professor Hester Bijl, tevens rector magnificus van Universiteit Leiden, benadrukte dat Telders veel heeft betekent voor de universiteit. Professor Telders hield altijd goede contacten met zijn studenten en speelde zelfs piano voor ze in huis. Thomas Huttinga, oud-praeses van het Volkrenrechtelijk Dispuut Professor mr B.M. Telders, vertelde dat het dispuut in 1947 is opgericht ter nagedachtenis van Benjamin Marius Telders. Dat is dus 75 jaar geleden en het dispuut zit nu in een lustrumjaar. Huttinga noemde het rotsvaste geloof van Telders in internationale samenwerking en internationale rechtspraak. Het belang van bovenstatelijk organisaties is ook nu weer relevant, zo maakte Huttinga duidelijk, al verwijzend naar de Russische agressie jegens Oekraïne. Vervolgens kwam directeur van de TeldersStichting dr. Patrick van Schie aan het woord. Hij stipte aan hoe Telders verbonden was met het liberalisme en de politiek. Zo was Telders voorzitter van de Liberale Staatspartij. Hij was ook een kritische, opbouwende kracht. Zo organiseerde Telders congressen, los van de partij, zodat het vrijdenken kon worden gestimuleerd. In die zin past dat bij de TeldersStichting, die een onafhankelijke benadering van liberale vraagstukken nastreeft. Van Schie sloot af met een citaat van Telders, die hem als liberaal karakteriseert: 'De waarlijk-staatkundige antithese is [die van] individuele verantwoordelijkheid tegenover staatsbedilling en overheidsdwang.’ Na deze inleidende woorden, werd de korte film ‘Aan ons de vrijheid’ getoond, over het leven van professor Telders. Deze documentaire werd gemaakt door Marit Geluk. Prof. Kees Schuyt gaf vervolgens een uitgebreide chronologische levensschets van Telders. Daarna volgde een prachtig muzikaal intermezzo door altvioliste Eshter Apituley; de klassieke muziek waar Telders zo van hield. Daarna kwamen achtereenvolgens een aantal professoren aan het woord. Prof. Marten Zwanenburg hield een voordracht over professor Telders en het bezettingsrecht, prof. Nico Schrijver beschreef Telders als behoedzaam pleitbezorger van het volkenrecht in het interbellum en prof. Rick Lawson omschreef Telders als ‘een strijdbare democraat’. Lawson prees de moed en waakzaamheid van Telders om op het juiste moment woorden uit te spreken die nodig waren en wierp de vraag op of Universiteit Leiden op dit moment genoeg doet om de democratische beginselen te beschermen. Wetenschappelijk medewerker van de TeldersStichting Fleur de Beaufort ging vervolgens in op de bundel over Ben Telders, waarbij zij zelf nauw betrokken was in het schrijfproces. Zij vertelde dat er in de jaren zeventig ook al een werk over Telders was verschenen, maar dat er toch echt nog meer te ontdekken viel, vandaar deze nieuwe bundel. In dit boek wordt nu bijvoorbeeld meer ingegaan op een aantal organisaties die de naam van Telders mogen dragen. ‘Hopelijk is er met deze bundel een extra monument gekomen voor zo’n bijzondere man’, zo sprak de Beaufort. Het inhoudelijk programma werd afgesloten door dagvoorzitter Ida van Veldhuizen, die een gedicht over verzet voorlas van Remco Campert, gevolgd door enkele slotwoorden van Lorenzo Nieuwenburg, huidig praeses van het TeldersDispuut.
