Donderdagavond 7 december was het weer zover: een nieuwe editie van de TeldersTafel, deze keer in het teken van ‘de toekomst van de Nederlandse landbouw’. De bijeenkomst vond plaats in Huize Molenaar te Utrecht. Zo’n 30 geïnteresseerden verzamelden zich daar, eerst voor de borrel, daarna voor een smakelijk vier-gangen-diner. Tijdens het diner werd er een lezing verzorgd door de gastspreker van die avond: VVD-Statenlid, TNO-onderzoeker en landbouwkenner Mirjam Nelisse.
Voedsel heeft altijd gegolden als een eerste levensbehoefte. Na de Hongerwinter wilde men voorkomen dat dit ooit weer kon gebeuren en werd ingezet op schaalvergroting. Zo heeft de Nederlandse landbouwsector zich stevig doorontwikkeld in de afgelopen decennia. Vanaf de jaren 80 was er een duidelijk kantelpunt met een drastische vermindering van het aantal boeren in ons land. Het is dan ook een grote misvatting dat wij zelfvoorzienend kunnen zijn, want uiteindelijk zijn wij netto-importeur. Er wordt vaak gezegd dat wij alles maar exporteren, maar een groot deel hebben wij toch echt zelf nodig om niet volledig afhankelijk te zijn van de import.
Het verdienvermogen blijft voor boeren een grote uitdaging. Verkeerd overheidsbeleid speelt daarin een belangrijke rol. Zo kostte een slecht gecommuniceerde regeling omtrent subsidie verschillende boeren recent nog duizenden euro’s. Wat betreft het liberale perspectief in het stikstofvraagstuk, zou gedwongen uitkoop van boeren geen optie mogen zijn. In plaats daarvan moet op een eerlijke manier gekeken worden naar uitstoot in andere sectoren, zoals industrie en mobiliteit. Wat betreft de afname in biodiversiteit mag natuurlijk ook de rol van de bouw niet over het hoofd worden gezien. Vooral moeten we meer vertrouwen hebben op de rol die innovatie kan spelen in het oplossen van deze problemen.
Verschillende maatregelen kunnen getroffen worden om de huidige situatie te verbeteren. Buitenlandse producten zouden allereerst aan dezelfde eisen moeten voldoen die wij aan onze eigen producten stellen. Met een QR-code zou je als consument de herkomst van een product gelijk moeten kunnen achterhalen. Een bijkomend voordeel wanneer wij meer producten van eigen bodem kopen, is dat onze landbouw diverser wordt en daarmee ook kan zorgen voor meer biodiversiteit.
De overheid moet daarnaast stoppen met kalenderlandbouw. Boeren moeten werken met het altijd schommelende ritme van de natuur en kunnen dus niet uitgaan van een vaststaande planning vanuit de overheid. De overheid moet zich bovendien betrouwbaarder opstellen en niet steeds tijdens het spel de spelregels veranderen. De rol van de overheid is die van marktmeester en het garanderen van eerlijke concurrentie. Boeren moeten ook meer samenwerking met elkaar opzoeken, alleen al om een betere onderhandelingspositie ten opzichte van de grote supermarktketens te bemachtigen.
Kortom, er is zeker nog een toekomst voor de Nederlandse landbouw, maar dan moeten er wel serieuze stappen worden gezet. Na de inleiding was er voor alle aanwezigen ook nog gelegenheid om vragen te stellen. Het was een gezellige avond die veel stof tot nadenken gaf.
